Η Νέα Υόρκη βρίσκεται στην ανατολική ακτή της Αμερικής και έχει το ίδιο γεωγραφικό πλάτος με τη Ρώμη και την Κωνσταντινούπολη.
Είναι η πιο πυκνοκατοικημένη πόλη των ΗΠΑ, όπου ο μεν πληθυσμός της υπερβαίνει τα 9 εκατομμύρια ενώ η έκτασή της φθάνει τα 780 τ.χλμ.. Το σύγχρονο όνομά της το έλαβε προς τιμήν του τότε δούκα της ιστορικής πόλης της Αγγλίας, της Υόρκης.
Το κέντρο της πόλης είναι χτισμένο επί της νήσου Μανχάταν στις εκβολές του ποταμού Χάντσον (Hudson) στον Ατλαντικό ωκεανό, με υψόμετρο περίπου 6 μέτρα πάνω από το επίπεδο της θάλασσας. Σήμερα η πόλη έχει επεκταθεί και στις γύρω όχθες του ποταμού Hudson αλλά και ενδότερα αυτών.
Αποτελείται από 5 μεγάλα διαμερίσματα:
Μανχάταν, Μπρούκλιν, Κουίνς, Μπρονξ, Στάτεν Άιλαντ
(ονομάζονται boroughs στα Αγγλικά και το καθένα απ' αυτά αποτελεί μια ξεχωριστή κομητεία)
Διαθέτει τρία διεθνή αεροδρόμια ενώ η πτήση από τη Δυτική Ευρώπη διαρκεί 8,5 ώρες περίπου.
Στη Νέα Υόρκη λειτουργούν δύο μεγάλα πανεπιστήμια, το Πανεπιστήμιο Κολούμπια (Columbia University), ένα από τα καλύτερα της Αμερικής και το Πανεπιστήμιο της Νέας Υόρκης, που είναι ένα από τα μεγαλύτερα σε έκταση στον κόσμο.
Στη Νέα Υόρκη έχουμε συνύπαρξη διαφορετικών λαών και πολιτισμών, με την εισροή μεταναστών να συνεχίζεται αν και σε μικρότερο βαθμό σε σχέση με τα χρόνια του μεγάλου μεταναστευτικού ρεύματος (1880-1910), όταν έφτασαν εδώ 17 εκατομμύρια άνθρωποι. Οι πρώτοι κάτοικοι του Manhattan ήταν οι Ινδιάνοι Algonquin, ενώ ο πρώτος Ευρωπαίος που αντίκρισε τη Νέα Υόρκη ήταν ο Giovanni da Verazzano, πριν από 500 χρόνια. Πριν την άφιξη των Ευρωπαίων στην περιοχή ζούσαν οι ιθαγενείς Ιροκουά. Τον 17ο αιώνα Ολλανδοί άποικοι δημιούργησαν την αποικία των Νέων Κάτω Χωρών και εγκατέστησαν αρκετά σημεία εμπορίου με τους ιθαγενείς. Ένα απ' αυτά τα σημεία ήταν το Νέο Άμστερνταμ στο νησί Μανχάταν. Στη συνέχεια οι Άγγλοι κέρδισαν την κυριαρχία της περιοχής και την ονόμασαν Επαρχία της Νέας Υόρκης. Το όνομα προήλθε από τη μετονομασία του Νέου Άμστερνταμ σε πόλη της Νέας Υόρκης, προς τιμή του Δούκα της Υόρκης Ιάκωβου Β' της Αγγλίας. Η Νέα Υόρκη κήρυξε την ανεξαρτησία της από τους Άγγλους το 1776. Η πρώτη πρωτεύουσα ήταν το Κίνγκστον. Στις 26 Ιουλίου 1788 έγινε η 11η από τις 13 ιδρυτικές πολιτείες των ΗΠΑ που επικύρωσε το Σύνταγμα. Το 1797 η πρωτεύουσα μεταφέρθηκε στο Όλμπανι. Το 1825 ολοκληρώθηκε η κατασκευή της διώρυγας Ήρι, το οποίο συνδέει τον ποταμό Χάντσον με τη λίμνη Ίρι. Το έργο διευκόλυνε την πρόσβαση από τον Ατλαντικό Ωκεανό στην ενδοχώρα και έδωσε μεγάλη αναπτυξιακή ώθηση στο εσωτερικό της πολιτείας.
Η Νέα Υόρκη άρχισε να ευημερεί μετά το 1932, φτάνοντας στο απόγειο της τη δεκαετία του 1980. Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται έξαρση των φυλετικών εντάσεων και αυξάνεται ο αριθμός των αστέγων και η εγκληματικότητα.
Αξιοθέατα...
Η πίσω αυλή της πόλης είναι δημιούργημα των Φρέντερικ Λο Όλμστεντ και Καλβέρ Βο, οι οποίοι το 1858 μετέτρεψαν αυτό το βάλτο που ήταν γεμάτος λατομεία, χοιροστάσια, παραπήγματα σε "φυσική" έκταση 3,500 στρεμμάτων. Με το πέρασμα των χρόνων το πάρκο απέκτησε παιδικές χαρές, πίστες πατινάζ, γήπεδα τένις και ποδοσφαίρου και χώρους για κάθε είδος παιχνιδιού, από σκάκι μέχρι κροκέ.
Το άγαλμα της Ελευθερίας αποτελεί ένα δώρο των Γάλλων στους Αμερικανούς. Τα αποκαλυπτήρια του αγάλματος έγιναν το 1886 από τον πρόεδρο Κλίβλαντ. Το ύψος του αγάλματος από το έδαφος μέχρι τη δάδα αγγίζει τα 93 μέτρα. Η δάδα αντικαταστάθηκε το 1986 από ένα αντίγραφο εξαιτίας της σκουριάς και η αυθεντική εκτίθεται σήμερα στο βασικό χώρο υποδοχής. Η απομίμησή της είναι καλυμμένη με φύλλο χρυσού 24 καρατίων. Οι επτά ακτίνες του στέμματος της ελευθερίας αντιπροσωπεύουν τις επτά θάλασσες και επτά ηπείρους.
Το κτίριο του Εμπάιρ Στέιτ παρά το γεγονός ότι δεν αποτελεί πλέον το υψηλότερο κτίριο στην Νέα Υόρκη, παραμένει το διασημότερο κτίριο της πόλης διεθνώς. Η κατασκευή του ξεκίνησε λίγες εβδομάδες πριν το Κραχ το 1929 και άνοιξε το 1931. Ο σκελετός του κτιρίου κατασκευάστηκε από 60.000 τόνους ατσάλι και οικοδομήθηκε μέσα σε 23 εβδομάδες. Διαθέτει 6.500 παράθυρα και χρησιμοποιήθηκαν 10 εκατομμύρια τούβλα για να καλυφθεί ολόκληρο το κτίριο. Από τον 102ο όροφο ύψους 381 μέτρων μπορείτε να θαυμάσετε τη θέα προς ολόκληρη την πόλη.
Η σημερινός σιδηροδρομικός σταθμός άνοιξε το 1913. Από τότε έγινε σήμα κατατεθέν της πόλης και είναι αξιοσημείωτος ο ευρηματικός τρόπος που διαχωρίζεται η κυκλοφορία των αυτοκινήτων, των πεζών και των τραίνων. Το κτίριο έχει ατσάλινο σκελετό, καλυμμένο με γρανίτη και μάρμαρο. Εδώ ουσιαστικά σηματοδοτήθηκε η έναρξη της ένδοξης εποχής των ταξιδιών με τραίνο.
Παλιά η πλατεία αυτή υπήρξε κέντρο εμπορίου αλόγων, σιδηρουργείων και στάβλων. Το 1899 ο Όσκαρ Χάμερσταϊν έχτισε τα θέατρα Βικτόρια και Ριπάμπλικ. Από τότε το Μπρόντγουει άνθισε και η πλατεία Τάιμς έγινε η καρδιά της συνοικίας θεάτρου. Η πλατεία πήρε το όνομά της το 1904 από το 25ώροφο πύργο της εφημερίδας New York Times. H εφημερίδα εγκαταστάθηκε εδώ παραμονή Πρωτοχρονιάς και γιόρτασε με πυροτεχνήματα και πανηγυρισμούς. Από τότε κάθε Πρωτοχρονιά γιορτάζεται εδώ με μια μπάλα να χαμηλώνει και να σημαίνει το νέο χρόνο.
Η γέφυρα του Μπρούκλιν ήταν η μεγαλύτερη κρεμαστή γέφυρα και η πρώτη που κατασκευάστηκε από χάλυβα. Ο μηχανικός Τζον Ρόμπλινγκ απασχόλησε 600 εργάτες και τα έργα διήρκεσαν 16 χρόνια. Πάνω από 20 άνθρωποι χάθηκαν, ανάμεσά τους και ο ίδιος ο αρχιτέκτονας. Η γέφυρα συνδέει το Μπρούκλιν με το Μανχάταν.
Εκκλησία Αγίας Τριάδας
Αυτή η επισκοπική εκκλησία με τους τετράγωνους πύργους είναι η πρώτη που χτίστηκε σε αυτό το σημείο. Σχεδιάστηκε το 1846 από τον 'Απτζον και ήταν μία από τις μεγαλύτερες εκκλησίες της εποχής της, ενώ συγχρόνως σήμανε την αναβίωση της γοτθικής αρχιτεκτονικής στην Αμερική. Ο Χαντ εμπνεύστηκε τα γλυπτά στις χάλκινες πόρτες από την πόρτα του Παραδείσου του Γκιμπέρτι στη Φλωρεντία. Πολλοί επιφανείς Νεοϋορκέζοι ήταν μέλη της ενορίας της Αγίας Τριάδος, όπως ο Αλεξάντερ Χάμιλτον, εφευρέτης του ατμόπλοιου, Ρόμπερτ Φούλτον, Ουίλιαμ Μπράντφορντ, ιδρυτής της πρώτης εφημερίδας της Νέας Υόρκης και είναι θαμμένοι στο διπλανό νεκροταφείο.
Το 1850 ο αρχιεπίσκοπος της ρωμαιοκαθολικής εκκλησίας Τζον Χιουζ αποφάσισε να χτίσει εδώ έναν καθεδρικό ναό. Ο αρχιτέκτονας Τζέιμς Ρένγουικ έχτισε το ωραιότερο κτίριο νεογοτθικού ρυθμού της Νέας Υόρκης και το μεγαλύτερο καθεδρικό ναό των ΗΠΑ. Ο ναός ολοκληρώθηκε το 1878 και έχει χωρητικότητα 2500 ατόμων. Κύριο αξιοθέατο της εκκλησίας είναι το μεγάλο εκκλησιαστικό όργανο και το Παράθυρο των Ρόδων. Το εκκλησιαστικό όργανο διαθέτει πάνω από 7000 αυλούς.
Σχεδόν 17 εκατομμύρια άνθρωποι πέρασαν τις πύλες του και σκορπίστηκαν στη χώρα, στο μεγαλύτερο μεταναστευτικό κύμα που γνώρισε ποτέ ο κόσμος. Σήμερα η τοποθεσία αυτή έχει γίνει εθνικό μουσείο. Εκθέματα όπως το Πέρασμα των Πυλών της Αμερικής θυμίζουν τους ελέγχους της εισόδου. Ο ηλεκτρονικός χάρτης Απεικονίζοντας την Αμερική παρουσιάζει τις διαφορετικές εθνικότητες που συνθέτουν τον πληθυσμό.
Η Πέμπτη λεωφόρος υπήρξε δρόμος που κάποτε φιλοξενούσε τις οικίες σαν ανάκτορα των πλουσίων της πόλης. Όταν το λιανικό εμπόριο στο πάνω μέρος του δρόμου άρχισε να αναπτύσσεται άρχισαν σιγά σιγά να μετακομίζουν και οι πλούσιοι ένοικοι.
Εδώ βρίσκεται η έδρα του Metropolitan Opera Company και του American Ballet Theatre. Από τα πέντε αψιδωτά παράθυρα φαίνεται ο πολυτελής χώρος υποδοχής και δύο τοιχογραφίες του Μαρκ Σαγκάλ (το πρωί δε μπορείτε να τις δείτε γιατί προφυλάσσονται από τον ήλιο). Στο εσωτερικό υπάρχουν σκάλες από λευκό μάρμαρο, χιλιόμετρα από κόκκινα βελούδινα χαλιά και εκπληκτικοί κρυστάλλινοι πολυέλαιοι. Όλα τα μεγάλα ονόματα η Μαρία Κάλλας, Λουτσιάνο Παβαρότι έχουν τραγουδήσει εδώ.
Το κτίριο των Καρέρ και Χάστινγκς θεωρείται η επιτομή της περιόδου μποζάρ. 'Ανοιξε το 1911 και διαθέτει ένα τεράστιο κεντρικό αναγνωστήριο. Κάτω από αυτό υπάρχουν 140 χλμ. ράφια με περισσότερα από 2 εκατομμύρια βιβλία.
Μητροπολιτικό Μουσείο Τέχνης
Ιδρύθηκε το 1870 από μία ομάδα ανθρώπων που ήθελαν ένα ίδρυμα για τέχνες αντάξιο των ευρωπαϊκών. Η συλλογή του θεωρείται η μεγαλύτερη του δυτικού κόσμου. Εδώ υπάρχουν έργα από την προϊστορική εποχή μέχρι σήμερα. Μεταφέρθηκε στη σημερινή του θέση το 1880 και φιλοξενεί συλλογές από όλες τις ηπείρους. Επιπλέον υπάρχει θεματική ενότητα με θέμα την ελληνική και ρωμαϊκή τέχνη και ξεχωριστή με μουσικά όργανα.
Αμερικάνικο Μουσείο Φυσικής Ιστορίας
Πρόκειται για το μεγαλύτερο μουσείο Φυσικής Ιστορίας στον κόσμο. Έχει πάνω 36 εκατομμύρια εκθέματα, τα οποία παρουσιάζουν παραστατικότατα την εξέλιξη της ζωής στον πλανήτη. Τα δημοφιλέστερα τμήματα είναι αυτά με τους δεινοσαύρους, τους μετεωρίτες και η αίθουσα με τα ορυκτά και τους πολύτιμους λίθους, όπου φυλάσσονται κοσμήματα αξίας 50 εκατομμυρίων δολλαρίων.
Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης
Το Μουσείο Μοντέρνας Τέχνης φιλοξενεί μία από τις καλύτερες και πιο εκτεταμένες συλλογές έργων μοντέρνας τέχνης στον κόσμο. Ιδρύθηκε το 1929 από πλούσιους φιλότεχνους και αποτέλεσε πρότυπο για άλλα μουσεία του είδους, διευρύνοντας τα όρια της τέχνης και περιλαμβάνοντας καλλιτεχνικά ρεύματα που δεν αναγνωρίζονται από άλλες πινακοθήκες.
Μάντισον Σκοέρ Γκάρντεν
Εδώ βρισκόταν παλιά το ιδιαίτερα αξιόλογο κτίριο του σταθμού της Πενσυλβάνια. Ο σταθμός κατεδαφίστηκε και σήμερα υπάρχει ένα λειτουργικό κτίριο χωρητικότητας 20,000 θέσεων και αποτελεί την έδρα των Νικερμπόκερς στο μπάσκετ και της ομάδας χόκεϋ Ρέιντζερς. Επίσης διοργανώνονται πολλές άλλες εκδηλώσεις, όπως ροκ συναυλίες, πρωταθλήματα τένις, πυγμαχίας και πάλης, παραστάσεις τσίρκου, επιδείξεις σκύλων.
http://www.pamediakopes.gr
&
http://el.wikipedia.org
